Czy znasz zasadę, że podobne przyciąga podobne? Przeczytaj o odnalezieniu siebie w ajurwedyjskiej układance. To kolejny wpis z cyklu „Artykuł absolwentki Szkoły Ajurwedy”. Magdalena Oleszczak opisuje w nim drogę do zrozumienia dosz oraz dlaczego Ajurweda jest jak mapa skarbów.

Tam, gdzie jest zrozumienie i akceptacja, tam zaczyna się uzdrowienie – te słowa pierwszy raz usłyszałam od mojej nauczycielki Ajurwedy Marii Nowak-Szabat. Stały się one kamieniem milowym na mojej drodze rozwoju. Na zawsze będą dla mnie symbolem początku nowej epoki, w której zaczęłam doceniać to, kim jestem, a przestałam przywiązywać wagę do tego, kim nie jestem. To była dla mnie epoka odkryć, w której kropki na moim planie życia zaczęły się łączyć. 

Ajurweda to nauka życia, która służy człowiekowi od blisko pięciu tysięcy lat w osiągnięciu zdrowia i długowieczności. Dla mnie stała się drogą samopoznania. To najbardziej holistyczne i skuteczne narzędzie do pracy nad moim dobrostanem, jakie poznałam.

Ajurweda uczy, że nasze zdrowie pochodzi z równowagi ciała, umysłu i ducha. Utrzymanie tych sfer w równowadze możliwe jest zaś dzięki zrozumieniu przez człowieka jego indywidualnej, unikatowej natury i postępowaniu zgodnie z tą naturą. Aby zrozumieć swoją naturę, trzeba poznać swój ajurwedyjski genotyp, czyli unikalny dla każdego podział dosz. 

Ajurwedyjski genotyp

Dosza to jedno z fundamentalnych pojęć w Ajurwedzie. To typ, który opisuje potencjały i jakości w człowieku. Każda z trzech doszy, to mieszanka żywiołów. To żywioły, które budują, wg Ajurwedy, cały materialny świat, ten na zewnątrz jaki i nas samych. Kiedy do żywiołów dołącza ludzka świadomość, mówimy właśnie o doszy. Każda dosza ma w sobie wszystkie pięć żywiołów, a w każdej z nich dominują dwa główne:

• dosza Vata [wata] – powietrze i eter (przestrzeń)
• dosza Pitta [pita] – woda i ogień
• dosza Kapha [kafa] – ziemia i woda

W każdym z nas obecne są wszystkie trzy dosze, a każda z nich odpowiada za inne organy w ciele i ich funkcjonowanie. Jednak ich kompozycja w nas, nasilenie, wzór współistnienia są różne dla każdego. To właśnie stanowi klucz do naszej unikalności, stanowi o naszej wyjątkowości na tle innych ludzi. Rozszyfrowanie tego wzoru to podstawa do korzystania z Ajurwedy w najlepszy możliwy dla każdej osoby sposób. 

Odnalezienie siebie 

Odnalezienie siebie w tej układance jest kluczowe. Pierwsza diagnoza, która pokazała mi moją ajurwedyjską konstytucję była dla mnie fascynująca. Od niej zaczął się proces rozumienia. Rozumienia tego, jaka jestem, co mnie wspiera, a co mnie osłabia. Co jest komplementarne, a co zupełnie do mnie nie pasuje i nigdy nie będzie pasować, choćbym nieustannie sprawdzała to od nowa, lekceważąc skutki.

Element Vata w ciele charakteryzuje się m.in. szczupłą i delikatną budową ciała, suchą i szorstką skórą. Ma delikatne włosy (często kręcone), małe oczy (czasem też głęboko osadzone i wąsko rozstawione), drobne zęby (często z niedoskonałościami i obnażonymi dziąsłami). Osoby typu Vata są bardzo aktywne, ich apetyt, trawienie i pragnienie są natomiast słabe i zmienne. Vata w umyśle objawia się jego nieustanną aktywnością, a także tendencją do lękliwości, niepewności, słabą pamięcią długotrwałą i ogólną zmiennością. Mocna strona Vaty to kreatywność.

Element Pitta w ciele charakteryzuje się średnią budową ciała i umiarkowanym umięśnieniem. Ma także jasną cerę, delikatne włosy ze skłonnością do wypadania i wczesnego siwienia, na skórze częste znamiona i piegi. Mocne trawienie a wraz z nim mocny apetyt i zazwyczaj silne pragnienie, widoczna jest tendencja do nadmiernej potliwości. Na poziomie umysłu osoby w typie Pitta charakteryzują się bystrością i inteligencją. Mają skłonności do gniewu, są ambitni i doceniają materialny dobrobyt. Mocna strona Pitta to intelekt.

Element Kapha w ciele charakteryzuje się mocną budową ciała, zazwyczaj szeroką klatką piersiową, a także miękką, gładką skórą i gęstymi włosami. Przy dobrym apetycie trawienie jest stosunkowo powolne, czego efektem jest skłonność do nadwagi. Osoby w typie Kapha cieszą się witalnością i zdrowiem, są łagodne, nie lubią zmian. Mogą też być zachłanni i wykazywać nadmierne przywiązanie do rzeczy i ogólnie spraw materialnych. Mocna strona Kapha to wytrzymałość.

Podobne wzmacnia podobne

Jeśli potrafimy już ocenić swoje jakości okiem Ajurwedy, znając właściwości dosz – jesteśmy dalej o kolejny krok. Teraz pora poznać jedną z podstawowych zasad ajurwedy: podobne wzmacnia podobne.

To bardzo prosta zasada. Dzięki obserwacji efektów działania tej ujawniły się prawidłowości, które tworzyły problemy i dyskomfort w moim życiu. 

Zrozumiałam, dlaczego tak źle czuję się podczas upałów – moja przeważająca dosza Pitta pali się wtedy żywym ogniem i oblewa mnie hektolitrami potu. Ta sama Pitta  powoduje, że kiedyś błyskawicznie wpadałam w złość, trudno przychodziło mi odpuszczanie. W trudnej sytuacji Pitta odpala krótki lont, uruchamiając lawinę wściekłości i gniewu.  

Zrozumiałam, dlaczego mam tendencję do tycia – cena jaką płacę za moją siłę i wytrzymałość, które otrzymałam w darze od doszy Kapha to słabe trawienie. Miłość do jedzenia, utrzymywanie utartych zwyczajów i niechęć do zmiany nawyków – cechy charakterystyczne dla Kapha – nie poprawiają sytuacji. 

Zrozumiałam też moją potrzebę twórczości, nieumiejętność powtórzenia sekwencji kroków w układach tanecznych, fatalny zwyczaj rozładowywania niewygodnych emocji jedzeniem słodyczy i niepokój, który pojawia się, gdy wokół mnie wiele się dzieje, jest głośno i panuje chaos – zawdzięczam to dużej ilości doszy Vata na poziomie umysłu.

Mapa skarbów

To tak, jakby znaleźć mapę skarbów. Ja odnalazłam dzięki Ajurwedzie punkty spustowe, nauczyłam się rozpoznawać swoje przestrzenie, momenty i zdarzenia „krytyczne”. Wiem, które dosze mogą powodować w moim codziennym życiu problemy i być potencjalnym źródłem chorób. I kiedy już pojęłam zasady wpływania na mnie każdej z dosz, zrozumiałam też nieuchronność tych procesów i przypisanych im na stałe zależności. 

Wiedziałam, że nie ma żadnego sensu przeciwstawiać się im. Coś, czemu stawiamy opór, jedynie zwiększą siłę natarcia. Nic nie wskóramy. Wybawieniem jest akceptacja, która czasem mylona jest z poddaniem się losowi i całkowitym odpuszczeniem działania. Jest jednak całkiem odwrotnie. 

Kiedy buntujemy się przeciwko rzeczywistości – wtedy nie możemy działać, bo tkwimy w martwym punkcie oporu.

Gdy jednak zaakceptujemy sytuację taką, jaka ona jest – otwiera nam to drzwi do działania. Wtedy przychodzi uzdrowienie. Rodzi się ze zrozumienia i akceptacji, z naszego działania, z przepływu. 

Ja już odnalazłam swoje remedia, doskonalę się w ich stosowaniu. Robię to ze spokojem i czułością dla siebie. W zaufaniu i wdzięczności dla starej, mądrej Ajurwedy. A z drugiej strony z miłością i czułością dla siebie. I ze współczuciem.

W Ajurwedzie ważne jest współczucie dla siebie samego przede wszystkim. Od współczucia zaczyna się akceptacja i ukojenie.

Akceptacja i ukojenie

Niespokojną doszę Vata koję świadomym wyciszeniem, rezygnacją z aktywności, kiedy czuję przesyt bodźców. Zaakceptowałam swój specyficzny styl taneczny, nie wymagam od siebie poziomu zawodowej tancerki i choreografki w jednym. Daję sobie okazję, żeby czerpać radość z tworzenia i co jakiś czas powstaje nowa dekoracja kwiatowa albo naszyjnik z kamieni naturalnych.   

Nie przegrzewam swojej doszy Pitta, daję jej odpocząć. Nie wyprowadzam jej na pełne słońce w samo południe, a kiedy jest przepracowana i zapomina, że to, że może pracować dalej – nie oznacza, że musi, zachęcam ją do odpoczynku i nie krytykuję. Odwdzięcza mi się równowagą i łagodnością.

Dogadałam się też z moją doszą Kapha. Wiem, jak bardzo kocha rutynę, jak bardzo dobrze czuje się ze swoją mocną, stabilną konstrukcją i zabezpieczaniem się ze wszystkich stron – nadmierną ilością zapasów w spiżarni i w tkance tłuszczowej. Mimo tego robię jej niespodzianki i wyprowadzam ją na spacery, korzystam z różnych aktywności. 

Świadomie unikam gromadzenia rzeczy, żeby Kapha czuła cały czas świeżość i lekkość, nie doświadczała utknięcia i przytłoczenia. Unikam też przejadania się z miłości do jedzenia w imię miłości do siebie i mojej potrzeby zachowania zdrowia. Uczymy się żyć w zrozumieniu i w zgodzie.

Nieskończona liczba kombinacji ludzkich cech i złożoności charakterów nie jest przeszkodą w korzystaniu z Ajurwedy.

Jest wręcz zaproszeniem i zachętą do rozpoznania własnej unikalnej kombinacji dosz i odnalezienia dla siebie własnej, skrojonej na miarę, dopasowanej do potrzeb drogi do zdrowia.    

*Magdalena Oleszczak jest absolwentką Szkoły Ajurwedy 1 i 2 części, konsultantką ajurwedyjską oraz pracuje zawodowo. Mieszka w Łodzi razem z mężem, dwójką dzieci i psem. Jak sama mówi, dzięki Ajurwedzie poczuła spokój, którego szukała całe życie. Poznała i zaakceptowała siebie, a psychologia ajurwedyjska wpuściła światło tam, gdzie nie chciała wcześniej zaglądać. Magda doceniła swoje talenty i zaakceptowała słabości. Jej moc to empatia, otwartość na drugiego człowieka i gotowość do wspierania. W jej nowej firmie, która właśnie się rodzi, chce zajmować się wspieraniem tych, którzy potrzebują odnalezienia siebie i swojej mocy i są gotowi tak jak Magda, zaufać starej i sprawdzonej Ajurwedzie.

• Chciałabyś tak, jak Magda zostać konsultantką Ajurwedy? Marzy Ci się połączenie ścieżki zawodowej z Ajurwedą? A może chcesz poznać Ajurwedę całościowo w teorii i praktyce? Zapraszam Cię do czołowej polskiej Szkoły Ajurwedy, tutaj znajdziesz dalsze informacje. 
• Chciałabyś lepiej poznać swoją doszę Kapha? A może czujesz, że wymknęła Ci się spod kontroli i trochę przybyło Ci kilogramów? Serdecznie zapraszam Cię do programu „Odchudzanie z Ajurwedą w 21 dni i… 9 miesięcy”. Poznasz sprawdzone od tysiącleci metody. Dostaniesz przepisy i konkretne wskazówki, jak schudnąć z Ajurwedą. Zapisy potrwają do poniedziałku 1 lipca, znajdziesz je tutaj.
• Jeśli lubisz rozmowy o Ajurwedzie, ciekawi Cię ajurwedyjski dialog na istotne tematy, lub chcesz zobaczyć Ajurwedę z kobiecej i męskiej perspektywy, to zapraszam Cię na nasz kanał na YouTube i rozmowy Ajurweda Pełną Parą. Zapraszamy tutaj.